Tuvalet Eğitimi
TUVALET EĞİTİMİNİN KAZANILMASINDA
GÜÇLÜK YARATAN FAKTÖRLER
- Büyüme arzusu ve etrafındakileri memnun etme isteği duymama,
- Kendisinden bekleneni anlama ve taklit etme becerisinde zayıflık
- Plan yapma becerisinde zayıflık
- Değişikliği ve rutinin bozulmasını istememe
- Duyusal uyaranlara gösterilen tepkiler, korkular
TUVALET EĞİTİMİNE BAŞLAMADAN ÖNCE :
- Belli bir süre zaman harcamanız ve sabır göstermeniz gerektiğini kabul etmek
- 3 yaşından önce eğitime başlamak
- Eğitime başlayınca asla bez bağlamamak
- Kolay çıkarılabilecek giysiler tercih etmek
- Bol miktarda sıvı tüketimi sağlamak
- Ödülleri unutmamak
TUVALET EĞİTİMİNE BAŞLAMAK İÇİN ÖNEMLİ HABERCİLER
- Tuvaletinin geldiğini önceden fark edip belli ediyor mu ?
- 1,5 yaşını geçti mi ?
- Yürüyebiliyor ve oturabiliyor mu ?
- Kendi başına pantalonunu indirip kaldırabiliyor mu ?
- Sizi taklit edebiliyor mu ?
- Söylenenleri anlayıp basit kelimeler kullanabiliyor mu ?
- Çişini ve kakasını 2-3 saatlik periyotlar halinde yapmaya başladı mı ?
- Eğer çocuğunuzu tuvalete oturtmak için onu zorlamanız gerekiyorsa henüz hazır değil demektir.
Çocuğunuz neden tuvalete oturmayı istemiyor olabilir ?
- Bezinden vazgeçmek istemiyor olabilir.
- Tuvaletin içine düşme korkusuyla kendini güvende hissetmiyor olabilir.
- Klozet kapağı soğuk geliyor olabilir.
TUVALET EĞİTİMİNİN ADIMLARI
- Değerlendirme
2. Uygulama
Tabloyu göz önüne alarak en az iki saatte bir çocuğunuzu tuvalete oturtun.
Tuvalet olayı gerçekleşirse hem sevincinizi belirterek hem de ödüllendirerek çocuğunuzu teşvik edin.
Ödülü kesinlikle çiş ve kaka yapma işlemi tamamlandığı zaman verin onun dışında vermeyin.
3. Otizmli Çocuklar için Fiziksel İpucu Kullanma
Tuvalet eğitimini bir kalıba ve rutine oturtmak alışkanlığın kazanılması sürecini kolaylaştıracaktır.
Tuvalet ile ilgili tüm işlemlerin tuvalette gerçekleşmesini sağlayarak sınırlamak.
Aşırı uyarıcı olmayan, çocuğun kendini güvende hissedeceği bir ortam yaratmak.
Tuvalet olayını aşamalandıran yapışkanlı sembol kartları kullanabilirsiniz. Pantalon, külot, klozet, tuvalet kağıdı, sabun ve ödül.
4. Otizmli Çocuklar için Etkinlik Çizelgesi Kullanma
Tuvalet olayını aşamalandıran yapışkanlı sembol kartları kullanabilirsiniz.
Pantolon, külot, klozet, tuvalet kağıdı, sabun ve ödül.
TUVALET EĞİTİMİNİN DOĞRULARI
- Doğru zamanı beklemek
- Acele etmemek
- Planlı hareket etmek
- Olumlu geribildirim vermek
- Kazaları hoş görmek
KAZALAR
- Sabırlı olmak ve cezalandırıcı tutumlardan kaçınmak gereklidir.
- Aksi takdirde hem çocuğunuz tuvalet alışkanlığını kazanmada gecikebilir, hem de duygusal olarak zarar görebilir.
- Ortalığın kirlenmesine katlanamıyorsanız alıştırma külotlarını deneyebilirsiniz.
TUVALET EĞİTİMİNİN YANLIŞLARI
- Zamanından önce başlamak
- Uygun olmayan zamanda başlamak
- Cezalar vermek
- Korkutmak
GECE TUVALET EĞİTİMİ
- Gece yatmadan önce tuvaletini yapmasını sağlayın.
- Yatmadan önce çok miktarda sıvı almamasına dikkat edin.
- Çocuğun kendi başına tuvalete gitmesini kolaylaştıracak önlemler alın.
- Bez, alıştırma külotu ve çarşafın altına koruyucu sırasını izleyerek önlem alın.
- Uyuduktan 1 saat sonra onu tuvalete kaldırın.
- Çocuğunuzu motive edin, ödüllendirin.
KAYNAKÇA
“Otizmde Görsel İletişim Tekniklerinin Kullanılması” Dr. Yeşim Fazlıoğlu-Uzm. Meral Eşme Yurdakul, Morpa Yayınları
“SOS Otizm” İnci Vural, Evrim Yayınları
“Tuvalet Eğitimi Nedir ?” Miryam Anjel- Berkay Dinç Deligöz, Ya-Pa Yayınları
“Gelişimde 0-3 Yaş” Yard. Doç. Dr. Neslihan Avcı, Morpa Yayınları
Derleyen:
Ezgi ORAL