Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?
Sabancı Üniversitesi yürütücülüğünde farklı üniversite ve iş dünyası temsilcileri tarafından hazırlanan “Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu, raporun Danışma Kurulu’nda da yer alan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi’nin katılımlarıyla, 17 Mayıs 2013 tarihinde kamuoyuna sunuldu.
Engelsiz Türkiye’ye geçiş sürecinin neresinde olunduğunu “eşitlikçi” ve “hak temelli” bir yaklaşımla değerlendirmek üzere Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Dilek Sabancı önderliğinde hazırlanan “Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nda; “Erişilebilirlik”, “Eğitim”, “İstihdam”, “Siyasal Katılım”, “Sağlık ve Rehabilitasyon Hizmetleri” adlarıyla 5 başlık altında incelemelerde bulunularak, mevcut sorunlar için öneriler geliştirildi. Raporun son bölümünde ayrıca ilk dört başlığa ilişkin ikişer politika önerisinin maliyet analizi yer aldı.
“Artık Güncel Veriye Sahibiz”
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nun Tanıtım Toplantısı’nda konuşan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi, ülkemizde engellilik alanındaki gelişmelerin çok hızlı bir şekilde yaşanmaya başlandığına vurgu yaparak raporun hazırlanması ile bugün kamuoyuna sunulmasına kadar geçen dönemde bile gelişmeler yaşandığını, rapor’da dile getirilen bir çok önerinin bu bır kac aylık surede hatta haftada hayata geçirilmeye başlandığını belirtti. Rapor’da dile getirilen öneriler arasından bugün hayata geçirilmeye başlananlardan örnekler veren Çiftçi; “Örneğin Rapor’da engellilikle ilgili olarak yalnızca 2002 yılında yaptığımız Türkiye’de Engellilik Araştırması” olduğundan bahisle güncel ve yetkin verinin sağlanması gerektiği belirtilmişti. Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü olarak TÜİK ile yaptığımız işbirliği neticesinde TÜİK tarafından yapılan 2010 Türkiye Nüfus Araştırması ile artık güncel ve ihtiyaç duyduğumuz seviyede veriye sahibiz. Çok yakında sonuçları kamuoyuna açıklanacak bu araştırmada uluslararası literatüre ve ölçütlere uygun fonksiyon kayıplarını temel alan veriler elde edildi. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın da raporlama sistemine ilişkin veri tabanı oluşturma çalışmasıyla bu alandaki veri eksikliği büyük ölçüde giderilmiş olacaktır uluslararası literatüre ve ölçütlere uygun fonksiyon kayıplarını temel alan veriler elde edildi. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın da bu konudaki araştırması bu alandaki veri eksikliğini tamamlayıcı düzeyde” dedi.
“Uluslararası Kabul Gören Tanımlar Hayata Geçiyor”
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nda ayrıca kanunlarda ayrımcılığın açık bir şekilde tanımlanması yönünde dile getirilen bir önerinin bulunduğunu hatırlatan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi; “Bu konuda da Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ne göre yeniden belirlediğimiz tanımları içeren ve ayrımcılığı ve ayrımcılık yasağını açık bir şekilde tanımlayan yeni Engelliler Kanunu çalışmamızı da bu süreçte gerçekleştirdik. Teklifimiz geçtiğimiz günlerde Bakanlar Kurulu’ndan geçti. Çok yakın bir zamanda kanunlaşacak bu düzenlemeyle bu konudaki öneri de yerini bulmuş olacak” şeklinde konuştu.
“Engellilik Alanındaki Her Konuda Devreye Giriyoruz”
Raporda dikkat çekilen bir başka nokta olan kamu kurumları arasında engellilik alanındaki koordinasyon eksikliğinin de yeni kanun çalışmasında dikkate alındığını vurgulayan Çiftçi; “Yeni kanun kapsamında engellilik alanını ilgilendiren konularda çalışmalar yapan Sosyal Güvenlik Kurumu ve Türk Standartları Enstütüsü gibi kurumların bu konudaki komisyonlarında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın da yer alması gerektiğine yönelik düzenleme teklifinde bulunduk. Biz Bakanlık olarak engellileri ilgilendiren önemli konularda kararlar veren örneğin SGK’nın Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) Komisyonu’nda Bakanlığımızın da yer alması gerektiğine inanarak böyle bir teklifte bulunduk” dedi.
Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi ayrıca, “Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nda dile getirilen bir başka öneri olan engellilerin haklarını takip etmek üzere bir komisyon teşkil edilmesi önerisinin de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı tarafından geçtiğimiz hafta talimatlandırıldığını ve “engelli hakları izleme komitesi” oluşturulması hakkındaki düzenlemeyi içeren bir genelgenin de hayata geçirilme aşamasında olduğunu vurguladı.
Korumalı İşyerleri İçin Teşvik Paketi
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nun İstihdam başlıklı bölümünde teklif edilen Korumalı İşyerleri’nin desteklenmesi önerisinin de son aylarda Genel Müdürlük olarak en fazla üzerinde durdukları konulardan biri olduğunu dile getiren Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi , “Korumalı İşyerleri için İŞKUR ile birlikte teşvik paketi diyebileceğimiz bir hibe programı hazırladık. hibe programına ilk etapta, ülke genelinden toplamda 18 başvuru geldi ve şu anda biz bunlardan 5’ini yeterli ve yerinde görüp onaylarını verdik. korumalı işyeri projesi kapsamında özellikle zihinsel engelli, otizm tanılı ve akıl hastalığı bulunan engellilere yönelik sivil toplum, sivil girişimler ve üniversitelerce hazırlanan ve 5 yıl sürdürebilirliği olabilecek projelere başlangıç desteği olarak 150.000 TL ve ilk yıl için de çalışan engelli bireyler için tam maaş desteği sağlıyoruz. Bu projenin yanında daha da önemli bir gelişmeyi buradan açıklamak isterim. Korumalı İşyerleri için vergi ve sosyal güvenlik primi teşvik ve desteklerini içeren kanun teklifi çalışmamızı da son olarak Bakanlar Kurulu’na sunduk. Teklifimiz kanunlaştığı takdirde Rapor’da önerilen desteğin de ötesine geçerek tüm Türkiye’de “Korumalı İşyeri” kavramının yaygınlaşacağına inanıyoruz” dedi.
“Engelli İstihdamını Artırıcı Yeni Tedbirler Hayata Geçecek”
Genel müdürlük olarak engellilerin istihdamı alanında yeni çalışmaları da geliştirmeye gayret gösterdiklerini vurgulayan Engelli Ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi bu alanda üzerinde durulan yeni bir konunun “iş koçluğu” olduğunu belirtti. “iş koçluğu” alanında çalışmaların geliştirilmesi için İŞKUR ile görüşmelerin devam ettiğini vurgulayan Çiftçi; “iş koçları, engellilerin istihdamında, hem işverene hem de çalışma hayatına yeni başlayan engelli kişiye birebir rehberlik hizmeti sunacak bir şekilde görev alacaklar, bir yandan engelli bireylerin çalışmalarını ve iş uyumlarını kolaylaştıracak bir liderlik hizmeti sunacak, bir yandan da işvereni ya da yöneticiyi bu engellilik konusunda bilgilendirecekler. Böylece, çalışan ve yöneten kişiler arasında iletişimin sağlanacağı bir sistem kurmayı planlıyoruz. Yakın bir zamanda pilot olarak tüm engellilik durumlarını hedef alan 20 iş koçu’nun yetiştirilmesini ve bunların örnek teşkil etmesini hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu’nda dile getirilen sorunlar ve çözüm önerilerinin yapılan çalışmalarda kendilerine çok yardımcı olduğunu belirten Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi; “Rapor daha hazırlanma sürecinde çalışmalarımıza ışık tuttu. Bu sayede daha son 1 ay içerisinde gerçekleştirdiğimiz mevzuat revizyonu çalışmalarıyla da bir çok öneriyi şimdiden hayata geçirmeye başladık. Bu raporda ele alınan her bir maddenin de bundan sonra tek tek takipçisi olacağız” dedi.
“Engelsiz Toplum Gelişmiş Bir Toplumdur”
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu Tanıtım Toplantısı’nın açılışını yapan Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Nihat Berker yaptığı konuşmasında engelli bireylerin yaşam kalitesinin yükseltilmesinde Sabancı ailesinin büyük desteği olduğunu vurgulayarak, araştırmada görülen en önemli sonucun engellilere karşı önyargı ve yanlış tutumların engellilerin önlerindeki en büyük engel olduğunu belirtti. Sabancı Üniversitesi’nin sosyal sorumluluk projelerine büyük önem verdiğini belirten Berker, üniversiteden mezun olmak isteyen öğrencilerin sosyal sorumluluk projeleri kapsamındaki faaliyetlerde yer almak durumunda olduğunu söyledi. Engelsiz bir toplumun herkesin yaşamını geliştireceğini ifade eden Berker, “Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporunun buna katkı sağlayacağını ümit ettiklerini belirtti.
“Engellilik Alanının Akil İnsanları Burada”
Tanıtım Toplantısı’nda konuşan Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Üyesi Dilek Sabancı, ülkemizde engellilerin sorunlarını tüm kurumların işbirliği halinde çözebileceğini vurgulayarak, “Burada görüyoruz ki kurumlarımızdan da bu konuya yönelik büyük hassasiyet var. Bu araştırmada ve bugünkü toplantımızda da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı temsilcileri, Milli Eğitim Bakanlığı temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarından katılımcılar yer alıyor. Biz Sabancı ailesi olarak engellilik alanında bir yol haritası çıkarmaya çalıştık. Ancak bu konudaki en büyük sorumluluk ve iş başta kurumlarımız olmak üzere toplumun her kesimine düşüyor. Büyük bir mutlulukla burada görüyorum ki, yeni bir Türkiye için engellilik alanındaki “akil insanlar” grubumuz bugün burada” dedi.
“Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” Raporu Tanıtım Toplantısı, raporun detaylarını içeren ve Neyyir Berktay’ın yaptığı Sunum ile sona erdi.
Kaynak:Yaşadıkça