Çocuklar Hangi Yaşlarda Boşanmadan Nasıl Etkilenir?
*Oyun Çocukluğu Dönemi -Bebeklik Dönemi (1-3 Yaşlar Arası)
Boşanma Bu Dönemde Çocuk İçin Ne İfade Eder?
• Anne babadan birinin evden ayrıldığını anlar fakat sebebini kavrayamaz.
Bu Dönemde Çocuğun Boşanmaya Karşı Tepkileri?
• Eskisine göre daha sık ve çok ağlayabilir ve ebeveyne bağlanabilir.
• Uyku sorunları yaşanabilir.
• Altına kaçırma, parmak emmenin yeniden başlaması.
• Ebeveynden ayrı olduğunda endişe ve kaygı hissedebilir.
• Öfke patlamaları yaşanabilir.
• Isırma ve rahatsız edici davranma gibi saldırgan davranışlar gelişebilir.
Bu Dönemde Ebeveynler Neler Yapabilir?
• Eskiden olduğu gibi, günlük yaşamın ritmini bozmadan eskisi gibi yaşamaya devam etmek gerekir.
• Sürekli endişeli görünmekten kaçınmak ve çocuğu güvenli bir aile ortamında yetiştirmek gerekir.
• Çocukla birebir zaman geçirmek gerekir.
*Okul Öncesi Çocuklar (3-6 Yaş Arası)
• Boşanmanın anlamını tam olarak anlayamaz ama anne veya babadan birinin hayatında eskisi gibi yer almadığını fark eder.
Bu Dönemde Çocuğun Boşanmaya Karşı Tepkileri Nelerdir?
• Yaşananlardan dolayı kendisini suçlayabilir.
• Öfke duygularını yoğun olarak yaşayabilir.
• Birlikte yaşadığı ebeveynine hırçın ve öfkeli ve huysuz olabilir.
• Uyku sorunları yaşayabilir.Geceleri korkulu rüyalar görebilir.
Bu Dönemde Ebeveynler Neler Yapabilir?
• Ayrı kaldığı ebeveynini istediği zaman ziyaret edebileceğine dair güven hissi vermek ve bunu düzenli olarak gerçekleştirmek ve ayrı kalan ebeveynle çocuğun telefonla görüşmesine olanak hazırlamak gerekir.
• Çocukla, anne ve baba olarak farklı zamanlarda farklı etkinliklerde buluşmak (sinema, tiyatro, piknik).Birlikte geçirilen vakitlerde, çocuğu konuşmaya ve iletişim kurmaya cesaretlendirmek gerekir.
• Çocuğun duygularını ifade olanağı bulabileceği doğal ortamlardan faydalanmak ve boşanmadan onun sorumlu olmadığını ve bakımının sürekli ve düzenli olarak yerine getirileceğini, onu hiçbir zaman yalnız bırakmayacağınızı anlatmak.
*Okul Dönemi (6-11 yaş)
• Boşanma olgusunun ne olduğunu anlamaya başlar. Ana-babasının artık birlikte yaşamayacağını ve birbirlerini eskisi gibi sevmeyeceklerini anlar.
Bu Dönemde Çocuğun Boşanmaya Karşı Tepkileri Nelerdir?
• Kendisini aldatılmış hissedebilir.
• Ebeveyninden gidenin geri döneceğini ümit eder.
• Ayrılan ebeveynin artık kendisini istemediğini düşünebilir.
• Arkadaşlarını görmezlikten gelebilir.
• Kimsenin onu okuldan almaya gelmeyeceğini düşünerek kaygı duyabilir.
• Baş ve karın ağrılarından şikayet edebilir.
• Uyku düzeni bozulabilir ve uyuma güçlükleri yaşayabilir.
• Boşanmadan sorumlu tuttuğu, birlikte olduğu anne ya da babasına karşı zaman zaman hırçınlaşabilir.
Bu Dönemde Ebeveynler Neler Yapabilir?
• Birlikte özel zamanlar planlanabilir ve ev dışında anne ve babayla ayrı ayrı programlar gerçekleştirilebilir.
• Çocuğu büyükbaba-büyükanneye bırakmak yerine, anne ve babanın ayrı ayrı “yüz yüze iletişim” kurmaya dikkat göstermeleri gerekir.
• Çocuğun ev dışında aktif olmasını sağlamak gerekir, bir yandan fiziki rahatlamayı sağlarken, bir yandan da duygularını ifade edebileceği ortamı hazırlayarak (enstrüman çalmak, resim yapmak vb.) duygusal boşalımı sağlamak.
• Olan bitenle ilgili sorduğu tüm soruları yaşına uygun olarak cevaplandırmak ve iletişim kanallarını açık tutmak gerekir.
• Depresyon ve korku belirtilerinde duyarlı olmak ve bir uzmandan devamlı profesyonel yardım almak gerekir.
• Günlük yaşam alışkanlıklarının eskiden olduğu gibi, aynen devamını sağlamak gerekir.
• Kendisini duygularını anlatması için cesaretlendirmek gerekir.
• Anne/babanın bütün bunları, yüzünde hiçbir gergin ifade yansıtmadan, içinden geldiği gelerek yapmalıdır.
BURÇAK ENGİN – Psikolog – Algı Özel Eğitim Merkezi