Genetik Bir Farklılık : Down Sendromu
Genetik bir farklılıkla dünyaya gelen down sendromlu çocukların en önemli ihtiyacı, sosyal destek. Ailelerin çocuklarından utanmamasını tavsiye eden uzmanlar, down sendromlu çocukların yaşıtlarıyla birlikte kreş, spor ve etkinliklere götürülmesini öneriyor.
Down sendromu, genetik düzensizlik sonucu insanın 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom bulunması sonucu ortaya çıkan genetik hastalık. Doğan her 800 bebekten birinde down sendromu görülüyor. Her yıl Türkiye’de 1.500 down sendromlu bebek dünyaya geliyor. Türkiye’de 100 bin civarında down sendromlunun yaşadığı tahmin ediliyor.
Uzman Dr. Ceyhun Caferov, down sendromlu çocuklarla ilgili şu bilgileri veriyor: “Fiziksel özellikler çekik küçük gözler, basık burun, kısa parmaklar, kıvrık serçe parmak, kalın ense, avuç içindeki tek çizgi, ayak baş parmağının diğer parmaklardan daha açık olması. Çoğunlukla hafif veya orta seviyeli öğrenme güçlüğü gibi sorunlar taşıyorlar. Gelişimleri genellikle geri. Geç yürüme ve konuşma bozuklukları sıklıkla olur.” Sosyal desteğin bütün çocukların yanı sıra özellikle zihinsel problemleri olan çocuklar için çok daha önemli olduğunu kaydeden Caferov, şunları öneriyor: “Bu çocukların sosyal yaşantıları küçük yaşlarda başlamalı. Ebeveynler çocuklarından utanmamalı ve onların toplumun bir ferdi olduğunu unutmamalı. Sosyal yaşantılarını desteklemek için yaşıtlarıyla beraber kreşe, anaokuluna, spor ve diğer etkinliklere gönderilmeli. Ayrıca diğer down sendromlu çocuklarla birlikte etkileşim halinde olmaları onların dünyada yalnız olmadıkları kendilerine benzeyen başka birilerinin de olduğunu fark etmelerine yol açar. Bu durum genellikle olumlu sonuçlar verir.”
Zihinsel ve gelişim geriliklerinden dolayı down sendromlu çocukların daha çok ebeveyn desteği ve bakımına ihtiyaç duyduklarını kaydeden Caferov, “Çoğunlukla hayat boyu aile desteği yaşamlarını sürdürürler. Kronik bir durum olduğundan dolayı ailelerin bu durumu kabullenmesi zordur. Ama erken eğitsel ve fizik tedavi desteği gelişim geriliğinin giderilmesi açısından önemlidir.” diyor.
AİLELER PSİKOSOSYAL DESTEK ALMALI
Diğer çocuklara göre daha çok ilgi ve bakım istedikleri için down sendromlu çocuğu olan ailelerin daha çok yıprandığını kaydeden uzman, “Bu sebeple bu ailelerin psikososyal destek almaları hem çocuk hem de ebeveynin ruh sağlığı açısından önemlidir.” şeklinde konuşuyor. Down sendromlu çocuklarda kardeş unsurunun da genellikle faydalı olduğunu aktaran uzman, “Kardeş çocuklar için model teşkil etmekte ve zihinsel, dil ve sosyal gelişimlerinin daha iyi olmalarını sağlamaktadır. Ayrıca ileri yaşlarda down sendromlu çocukların bakımında kardeşlerin sağlayacağı yardım ebeveynler için kolaylaştırıcı ve motive edici olmaktadır.” ifadelerini kullanıyor.
Uzman Dr. Ceyhun Caferov