Otizmli Bireylerin Hakları

/in /tarafından

Otizmli insanlar; kendileri için uygun ve yararlı olan bütün haklara aynen sahip olmalıdırlar. Bu haklar, her ülkede yapılacak yasal düzenlemelerle, özendirilmeli, uygulanmalı ve korunmalıdır. Zihinsel Engelli Kişilerin Hakları (1975) ve Engelli Kişilerin Hakları (1975) konulu Birleşmiş Milletler Bildirgeleri ve İnsan Hakları konusundaki diğer ilgili bildirgeler dikkate alınmalı ve bunlara otizmli bireylere ait olarak aşağıdakiler eklenmelidir.

Otizmli Kişilerin;

  • Yeteneklerinin elverdiği ölçüde bağımsız ve eksiksiz bir yaşam sürmeye,
  • Kolay ulaşılabilir, tarafsız ve doğru tıbbi yardım almaya,
  • Kolay ulaşılabilir ve uygun eğitim almaya,
  • Temsilcilerinin; geleceklerini etkileyen kararlar alınırken, olanaklar elverdiği ölçüde, katılımda bulunmaya ve isteklerinin dikkate alınmasına ve saygı görmesine,
  • Yararlanabilecekleri, elverişli barınma olanaklarına sahip olmaya,
  • Saygın, bağımsız üretken bir hayat sürdürebilmeleri için gerekli; malzeme, yardım ve destek hizmetlerini alabilmeye,
  • Otistik bozukluğu olan bireylerin, yiyecek, giyecek, barınma ve diğer gereksinimlerini karşılamaya yetecek bir gelir veya ücrete sahip olmaya,
  • Refahlarını temin etmek için sağlanan hizmetlerin geliştirilmesinde ve yönetilmesinde, olanaklar elverdiği ölçüde, katılımda bulunmaya,
  • Fiziksel, zihinsel ve ruhsal iyilikleri için; koruyucu önlemler ve bireyin menfaatleri önde tutularak planlanmış tıbbi ve medikal tedavileri de kapsayan uygun tıbbi yardım almaya,
  • Ayırımcı ve tekdüze olmayan, bireyin yeteneklerini ve tercihlerini dikkate alan bir iş hayatına ve meslek eğitimi olanağına sahip olmaya,
  • Seyahat ve hareket özgürlüğüne sahip olmaya,
  • Kültür, eğlence, sosyal, spor faaliyetlerine katılma ve bunlardan yararlanmaya,
  • Toplum içindeki bütün faaliyetlerden, hizmetlerden ve aktivitelerden eşit yararlanmaya,
  • Evlilik dahil, bütün cinsel ve diğer ilişkilere baskı altında kalmaksızın sahip olmaya,
  • Psikiyatri hastanelerinde veya diğer bakım enstitülerinde korku içinde yaşamaktan ve izole edilmekten korunmaya,
  • Kötü muamele görmekten ve ihmale uğramaktan korunmaya,
  • Farmakolojik olarak istismar edilmekten korunmaya,
  • Temsilcilerinin kendileri ile ilgili bütün kişisel, tıbbi, psikolojik, psikiyatrik ve eğitimsel kayıtlara ulaşabilmeye,

hakları vardır.
    10 Mayıs 1992; Den Haag, 4. Autism-Europe Kongresi’nde sunulmuştur. 9 Mayıs 1996 Avrupa Parlamentosu tarafından Yazılı Bildirge olarak benimsenmiştir.

Evren Evrim Önal
Uzman Psikolog
Aile Danışmanı